PAMFLET.
Een pamflet is een gelegenheidsgeschrift[1], doorgaans in gedrukte vorm, met een actuele inhoud of
strekking. Het kan een enkel velletje zijn dat dubbelzijdig bedrukt is, maar kan ook meerdere
pagina's omvatten. Het kan zelfs de omvang van een boek hebben.
Een pamflet kan veel soorten inhoud hebben, van politieke oproepen en overheidsinformatie tot
godsdienstige beschouwingen, desinformatie of persoonlijke afrekeningen. Pamfletten van beperkte
omvang zijn meestal op goedkope en eenvoudige wijze te schrijven, te produceren en te
verspreiden. Daarom worden pamfletten veel gebruikt voor politiek protest en politieke campagnes.
Maar ook tendensliteratuur die de omvang van een boek heeft, kan onder de pamfletten worden
gerekend. Van belang is dat de inhoud een duidelijke richting of strekking heeft, vaak in negatieve
zin: er wordt dan tegen een misstand geprotesteerd, een toestand, gebruik of gewoonte wordt
gehekeld. In positieve zin kan het een oproep tot actie bevatten, een standpunt tot verbetering
uitdragen, of een stellingname verwoorden.
Pamfletten zijn altijd eigentijds en hebben tot doel de publieke opinie te beïnvloeden. Pamfletten
geven informatie uit de eerste hand. Zij geven een goed beeld van de wisselende publieke opinie
door de eeuwen heen.
Ook in de kunst is gebruikgemaakt van een pamflet of manifest. De werkwijze van de
kunststroming Les Nabis bijvoorbeeld werd in 1890 vastgelegd in een pamflet van de hand van
Maurice Denis. En in 1924 legde André Breton het surrealisme uit in Het Surrealistisch Manifest.
Pamfletten zijn door de eeuwen heen aangeduid met verschillende termen, die elkaar niet altijd
dekken. Behalve 'pamflet' 'manifest', 'vlugschrift', 'schotschrift', 'verweerschrift', 'strijdschrift',
'schimpschrift, 'libel', 'brochure', 'traktaat', 'paskwil' en 'blauwboekje'. Verder namen als
'mazarinades', een reeks pamfletten als verzet tegen kardinaal Mazarin.
Ook een liedblad kan tot het pamflet worden gerekend, als de inhoud van het lied naar de actualiteit
verwijst en er een bepaalde opvatting in wordt uitgedragen.
Het is eng om te kiezen voor het nieuwe
Zonder het nieuwe zal er nooit een oude zijn.
Het is veilige te kiezen voor het veilige oude, want het is niet veilig om te zoeken op een nieuw
terrein.
Het oude zal niet brengen wat het nieuwe is.
Het nieuwe, dat ben ik!
Ik wil blijven kleuren buiten de lijntjes, zoals blauw, rood ontmoet en zij samen paars is.
Ik wil beter doen, dan ik toen was.
zodat het oude het nieuwe is.
Het nieuwe voor jou en voor mij dezelfde ik.
Dus doe je oogklepjes af en kijk om je heen, er zijn genoeg kleuren dan rood en blauw alleen.
